Колумна на Дијана Спасова-Вељјаноска – член на тимот за обуки и развој во Шпаркасе Банка Македонија.
Размислувајќи колку неисцрпни теми имаме посветувајќи му се на секојдневното унапредување и развој (и сопствен и на тие околу нас), а веќе подолго време со обврска и желба да им помогнам на своите новодојдени колеги, ми се виде корисно да напишам нешто за менторството. Менторството како систем кој носи бенефит во исто време и за вработениот, за менторот и за организацијата. Имајќи предвид дека секоја организација е различна, со различни специфики, вредности, корпоративна кулутура, различни деловни активности, преку овој текст ќе раскажам за сопственото искуство (во Банка), но сигурна сум дека може да се примени по нешто и на други места.
Имплементацијата на менторство подразбира оранизацијата да има “сенс” да инвестира во овој систем, да има време да сочека инвестицијата да донесе резултат и да има потенцијал од искусни, стручни и вешти вработени кои ќе се вклучат како ментори.
Системот на менторство подразбира прилагодување и подготвување на вработените при варботувањето или при преминот од едно на друго работно место, преку предавање на знаење од вработен ментор кој веќе има доволно работно искуство и вештини да пренесува знаење. Целта на менторството е новиот член на тимот брзо да научи за деловните активности и услугите, се прилагодува на тимските правила и на корпоративната култура. Менторството го намалува нивото на стрес, го забрзува развојот на работни задачи, го олеснува запознавањето на тимот, адаптирањето и корпоративните вредности, ја зголемува ангажираноста во организацијата. Вработениот под менторство се поврзува со организацијата и луѓето, има чувство дека треба да возврати, се гради лојалност, се намалува флуктуацијата и се подобрува атмосферата на работното место. Менторите пак, преку личен пример покажуваат кои вредности се важни за организацијата, како меѓусебно се комуницира и се разбира, како се извршуваат најлесно работните задачи, односно она што менторот го учел долги години да го сублимира и да го покаже најбрзиот пат.
Што е она што треба да го има менторот? Тој треба да биде искусен и компетентен, поседува знаење и вештини, постојано се развива и учи, сака да биде ментор, организиран и знае да го структуира своето знаење и да состави план за тренинг, трпелив е, има желба да подучува и пренесува знаење, отворен за комуникација, отворен за новите работи, емотивен и склон кон емпатија.
Организациите во кои растат и се развиваат и менторите имаат и планови за нивен професионален развој. Менторите се дел од програмите за талентирани и клучни вработени, за потенцијален раководен персонал, а се развиваат и шеми за менторски бонуси. Но, тука можат да влезат сите матерјални и нематерјални награди за кои организацијата направила проценка дека се најдобри.
Менторството се соочува и со предизвици. Се случува менторите да се избрани од претпоствените, а за тоа немаат желба, не се мотивирани за личен и професионален развој, не сакаат да се инвестираат дополнителни работни часови во подготовки, имаат премногу работни активности кои не се соодветно прерспределни откако ќе се вклучи во ментроската програма, нивната работа не се следи и не се вреднува соодветно. За успешна реализација на менторството е потребна согласност и поддршка од раководниот тим, од лицата номинирани за ментори, но потребно е и овој концепт да биде поддржан со софтверско решение. Корисно е сите белешки, а и евауации направени и за менториранито вработен, но и за менторот, да се имплементираат во софтверското решение. Ова ќе помогне полесно да се воочи како напредуваат сите во процесот. Доколку се забележат губење на мотивација или лоши оценки, треба да се преиспита понатамошната работа.
Да бидеме реални има и многу грешење. Некогаш од преголемата желба да се биде подобар, а да се постигнат и останатите работни активности се прави притисок. Некогаш и на менторот “не му е денот”. Некогаш си велиш смирено, а тоа не оди. Менторството подразбира да зборуваш, ама многу и да слушаш и набљудуваш. Да го пренесеш сопствениот ентузијазам, а притоа да не го убиеш нивниот.
Моето искуство вели дека со секоја нова задача да му се помогне на новиот колега, растев и јас. Котинуирано истражував со кој вработен како да се однесувам, што е тоа што ќе ги поттикне и мотивира лично, што можам да направам подобро од претходниот пат, дали е потребно да се креираат и дополнителни матерјали, ги следев промените во организацијата за да можам да ги пренесам, читав и учев. Од секој нов колега учев да гледам од поинаква перспектива, ги преиспитував процесите преку нивните забелешки и воочувања, ги размислував сите предлози, учев за технологијата, за начинот на комуницирање со помладите генерации, учев што е за нив значајно за да може и останатите процеси во организацијата да се прилагодат кон современото живеење. Кога споменав соврмено живеење, морам да го истакнам и еволуирањето на овој процес во нашата организација, почнавме со строго дефинирани програми, со базично предавање и воведување на вработените по принципот гледај и прави тоа што правам јас, преку непосредна комуникација и размена на искуства, креирање на матерјали, игри, тестови, примена на “coaching”, па се до минатогодишниот предизвик да го следиш, поддржуваш и поттикнуваш колегата во услови на работа “on line”.
Од долгогодишното менторирање стекнуваме едно големо богатство кое се нарекува пријателство и се гради взаемна доверба. Колку само вицови се раскажале, колку ситуации создале громогласни смеење во канцеларијата, колку поддршка и помош имало еден за друг, колку само ни се олеснила комуникацијата и продолжила и кога колегите си заминале од Службата или од организацијата, колку само радост кога го гледаш нивниот успех, колку само среќа кога изградените пријателства траат.
Во насловот кажав дека менторството е база за развој, поврзаност и посветеност, но има и други “и”. И основа за вклопување во тимот, учење на корпоративната култура, лојалност, пријателство, доверба, ангажираност…
И во тоа е радоста на професијата. Ги очекувам новите предизвици кои нè поттикнуваат на нови креации и на нови пријателства!
За авторот:
Дијана Спасова-Вељјаноска е член на тимот за обуки и развој во Шпаркасе Банка Македонија, 20 години учење и развој, посветеност, креативност и забава. Нервозите се забораваат. Магистер по комуникации, неуронаука и неурмаркетинг, ентузијаст за примена на концептот на неуро во “neuroleadership”. Интерно сертифициран тренер, со искуство во сите области и на сите позиции во HR, вклучително и на раководни, љубопитна и насочена кон експериментирање, со пасија за подобрување на нештата.
Доколку преземете содржина (статија или оглас) од 24HR задолжително наведете „Извор: 24HR“ на крајот на статијата со hyperlink кој ќе води од преземената содржина. Преземањето на интервјуа не е дозволено. Повеќе за условите за користење е наведено тука.
