Разновидноста, еднаквоста и инклузијата – тајната состојка на успешните компании

Колумна на Ивана Смаќоска International HR Generalist-STAAR Surgical Switzerland

Во денешниот глобализиран и брзо менлив свет, компаниите кои сакаат да опстанат и да напредуваат мораат да ја разберат и прифатат важноста на разновидноста (diversity), еднаквоста (equity) и инклузијата (inclusion). Овие концепти не се само трендови или модерни зборови – тие се суштински принципи кои ја градат иднината на работното место.

Што значат овие термини?

• Разновидноста претставува присуство на луѓе со различна полова припадност, возраст, етничка, културна и религиозна позадина, различно образование и животни искуства.
• Еднаквоста се однесува на тоа сите да имаат фер пристап до можности и ресурси, без оглед на нивната позадина или карактеристики.
• Инклузијата подразбира создавање работна средина во која секој се чувствува прифатен, почитуван и овозможен да даде свој придонес.

Зошто овие теми се толку важни?

Пандемијата од Ковид-19 и светските социјални движења дополнително ја зголемија свеста за овие прашања. Многу компании кои ги воведоа принципите на DEIB забележуваат конкретни позитивни резултати: повисока продуктивност, поголема иновација и задоволство кај вработените, како и намалување на ротацијата на кадар.

Според истражување на McKinsey од 2020 година, организациите кои прифаќаат и практикуваат разновидност имаат до 36% повисока оперативна добивка во споредба со оние кои се поеднолични. Исто така, студија на Deloitte покажа дека инклузивните тимови се 83% повеќе мотивирани и креативни, што води кон подобри бизнис резултати.

Пример од праксата

Во мојата кариера во меѓународниот HR сектор, работев и во Катар и сега во Швајцарија, каде што културните разлики се исклучително изразени, но истовремено и најголема вредност. Тука имам можност да видам како компании кои инвестираат во прифаќање и поддршка на различности, создаваат тимови кои се способни да реагираат брзо и ефективно на предизвиците на пазарот. Eден пример што ќе го спомнам e кога во една компанија воведовме програма за менторство која ги поврзуваше искусните вработени со новите колеги од различни етнички заедници. Ова не само што ги забрза адаптацијата на новите членови, туку и создаде силна поврзаност и доверба меѓу различните групи. Резултатот беше намалена ротација на кадарот и подобрена комуникација во тимот, што веднаш се одрази и на подобри перформанси.

Овој пример покажува колку е важно да инвестираме во инклузивни практики и дека малите промени може да донесат големи резултати.

Нашата земја се соочува со сопствени специфичности – етнички различности, демографски предизвици и економски услови. Сепак, на овие предизвици може да се гледа и како на вредна можност за раст и унапредување. Компаниите кои ќе вложат во едукација за културна свест, ќе создадат фер и транспарентни политики и ќе овозможат простор за сите да се чувствуваат вклучени, ќе бидат поблиску до светските стандарди и ќе привлечат таленти кои понекогаш одат во странство токму поради недостатокот на инклузивна атмосфера дома.

Покрај директните бизнис придобивки, ова е и прашање на општествена одговорност и долгорочна визија. Создавањето работни места кои почитуваат и вреднуваат различности помага да се гради посилно и поединствено општество.

Кои се првите чекори?

• Отворени разговори и едукација на сите нивоа за значењето на DEIB.
• Изградба на политики што овозможуваат фер третман и можности.
• Промовирање на култура на доверба, каде што секој може да даде свој глас без страв од дискриминација.
• Инкорпорирање на принципите на инклузија во секојдневните активности – од процесите за вработување, преку тимската работа, до лидерството.

Практични совети за компании и лидери во Македонија

1. Воведете обуки за несвесна пристрасност (unconscious bias training): Многу од нашите предрасуди се несвесни и влијаат на одлуките за вработување, напредување и меѓучовечките односи. Обуките помагаат да се препознаат овие модели и да се намали нивниот негативен ефект.
2. Креирајте инклузивни процеси за вработување: Осигурајте дека огласите за работа и процесот на селекција се фер и отворени за сите кандидати. На пример, користете различни канали за објавување, проверете дали јазикот во огласот е неутрален и избегнувајте стереотипи.
3. Поддржете програми за менторство и развој: Вклучете вработени од различни групи во менторски програми кои ќе им помогнат да се развијат и напредуваат. Ова го зголемува чувство на припадност и можности за сите.
4. Создајте канали за повратна информација: Вработените треба да можат слободно и без страв да ги искажат своите мислења и предлози за подобрување на работната средина.
5. Промовирајте култура на почит и прифаќање: На пример, организирајте интеркултурни настани или едукативни предавања за различните култури и традиции присутни во вашата компанија.

Прифаќањето и активно спроведување на принципите на разновидност, еднаквост и инклузија DEI, не е само современа модна тенденција — тоа е неопходен предуслов за секоја организација која сака да биде успешна и одржлива во денешниот комплексен и конкурентен свет. Компаниите кои вложуваат во овие вредности не само што создаваат поздрави и пофлексибилни работни средини, туку и постигнуваат значително подобри финансиски резултати, поголема иновација и задоволство кај своите вработени.

За Македонија, ова претставува уникатна шанса да се изгради современа работна култура која ќе ги привлекува и задржува најдобрите таленти, ќе ја зголеми конкурентноста на домашните компании и ќе создаде посилно, поединствено и праведно општество.

Време е да престанеме да гледаме на разновидноста, еднаквоста и инклузијата како на предизвик или обврска, туку како на клучен двигател на успехот и развојот. Секоја организација и секој лидер имаат одговорност и можност да направат позитивна промена – за своите вработени, за пазарот и за целата заедница.

Дали сме навистина подготвени да го направиме тој храбар исчекор? Зашто токму тој одговор ќе ја обликува иднината на целата работна сила и на севкупниот бизнис пејзаж во Македонија.

За авторот:

Ивана Смаќоска

Сертифициран HR професионалец со правна основа и искуство во меѓународни компании низ Европа и Блискиот Исток. Моето професионално патување опфаќа различни индустрии – од авијација и медицински уреди до логистика и производство.

Специјализирана сум во организациски развој, управување со таленти и перформанси, обуки, како и компензации и бенефиции. Посветена сум на градење инклузивна и мотивирачка работна средина, користејќи современи HR алатки и стратегии кои ги поврзуваат луѓето со бизнис целите.