Колумна на Драган Савиќ-Мастер тренер во Persolog GmbH
Чувството на постојана зафатеност е еден од главните проблеми на денешниот човек. Многу често ова се претвора во изговор: не можам да го направам тоа што го ветив бидејќи сум премногу зафатен! Не можам да поминувам доволно време со семејството или пријателите бидејќи сум премногу зафатен! Не можам да правам што сакам, не можам да одам во црква во недела, не можам да медитирам, не можам добро да спијам навечер… затоа што сум премногу зафатен!
Мора да признаете дека многумина од нас го користеа изговорот „премногу сум зафатен“ или „зафатен сум“ затоа што, во тоа време, тоа изгледа рационално и вистинито. А таквото однесување има последица: ако сакаме да бидеме помалку зафатени, прво мора да ја завршиме целата работа за која сме зафатени (т.е. да станеме позафатени). Маѓепсан круг.
Дали едно лице може да стане помалку „зафатено“ со исто толку работа? За да ја прекинеме навиката да се биде постојано зафатен, прво да објасниме што значи да се биде зафатен.
ЗОШТО СЕКОГАШ СМЕ ЗАФАТНИ?
Навиката да се биде секогаш зафатен се состои од пет компоненти:
Тенденцијата секогаш да се каже „ДА“, да се преземе премногу.
Често, тоа го правиме затоа што сме премногу оптимисти за обемот на работа што можеме да ја направиме. Или, затоа што ни е тешко да кажеме „НЕ“ и се грижиме што ќе се случи ако не кажеме „ДА“. Или, не сме задоволни ако добиваме помалку работа, дури и ако тоа не вовлекува подлабоко во работата и создава дополнителни, често непотребни, обврски.
Навика брзо да се префрлате од работа на работа
Дури и ако сме презеле соодветен број обврски, тоа сепак нема да го елиминира чувството на постојана зафатеност: целото време ќе го посветиме на работата. Ова е еден вид ментална навика – брзаме да ја завршиме работата што е можно поскоро, за да можеме веднаш да преминеме на следната. Често, без одмор, без прекин на протокот што ни е потребен за да ја обновиме нашата енергија.
Работиме, но не наоѓаме значење и не гледаме смисла
Поголемиот дел од денот го поминуваме извршувајќи задачи, едноставно за да ги извршуваме: затоа што има рокови, затоа што другите луѓе чекаат да го направиме тоа или едноставно затоа што овие задачи се на нашата листа „за да се направи“. Но, ако не гледаме повеќе смисла во тоа, исполнувањето на задачите нè претвора во хрчак што трча до точка.
Идеално, секоја наша задача треба да биде поврзана со нешто повисоко; тогаш можеме да му посветиме онолку внимание и напор колку што е потребно за успешно извршување, без товарот и чувството на зафатеност што се јавува кога работиме работа во која не ја гледаме поентата. И тоа ќе биде сосема поинаков начин на работа и трошење на нашето време и енергија.
Страв од губење пари или работа, разочарување на другите
Стравот не преокупира. Грижата за парите и почитта од другите би била нормална доколку не нè спречи да се концентрираме на она што за нас претставува најголема вредност. Овие стравови не принудуваат да работиме премногу, иако би било поважно да се концентрираме на најважните работи и да им посветиме драгоцено време.
Одложување на непријатни задачи
Можеме да направиме сè, сè додека не треба да се фокусираме на задачи кои ни се непријатни. Ги вртиме главите, бегаме, постојано сме зафатени и постојано брзаме да се ослободиме од чувството на страв и непријатност од сложени и непријатни задачи. Иако би било вредно да се направи спротивното, без оглед на чувството на непријатност, да се фокусираме на овие сложени задачи, доколку тие се навистина важни и имаат вредност за нас и вредните луѓе во нашата средина.
КАКО ДА ПРЕСТАНЕТЕ ДА БИДЕТЕ „Постојано зафатени“
Тешко е за „постојано зафатена“ личност да замисли дека може да ги постигне своите цели без напнатост, постепено и мирно. Важно е да го видите значењето на вашите постапки и да се фокусирате на нив. Односно да се најде „противотров“ за горенаведените трендови.
Поставете приоритети
Наместо да се обидувате брзо да правите мали и лесни задачи, треба да се фокусирате на она што е навистина важно. Важни се задачите кои влијаат на исходот на проектите, нашата кариера или бизнис. Ако имате тешка задача што ви изгледа застрашувачка, веројатно треба да започнете од неа.
Затоа треба да развиете навика да ги идентификувате овие важни задачи и да им посветите најголем дел од вашето време (до 80%). Се разбира, треба да се одвои време за административна работа и анализа на е-пошта, но голем број мали задачи може да се делегираат, одложат или целосно да се отфрлат.
Најдете значење
Кога ќе се впуштите во нова задача, имајте на ум зошто е важно работата да се заврши успешно и од кого ќе има корист. На пример, ако разберете дека задачата што сте ја извршувале ќе им користи на луѓето важни за вас, можете да се справите со непријатност и неподготвеност да преземете акција. Правете ја оваа ментална вежба секогаш кога ќе се подготвите да преземете нова задача. Погледнете колку трае таа врска со значењето и кога ќе забележите дека е прекината, повторно вратете се на неа.
Работете една по една работа(задача)
И покрај сите разговори за мултитаскинг, едно лице може добро да заврши само една работа во исто време. Да се концентрираме на работата, да се посветиме на вистински начин на задачата што сме си ја поставиле, значи да отфрлиме се друго. Заборавете на мултитаскинг!
Ако проблемот е голем и сложен, претворете го во неколку помали задачи: на пример, целиот текст во неколку параграфи, подолг процес во временски блокови од 5-15 минути. Така, можете целосно да се концентрирате на помала задача за овие 5-15 минути, а откако ќе ја завршите оваа задача, да преминете на нова во следните 5-15 минути. Верувам дека ќе се согласите дека ова е полесно отколку да се заврши, одеднаш, задача која трае четири часа.
Исклучете го деструктивниот внатрешен глас
Чувството на страв, срам, нелагодност во некои ситуации е нормално. Но, само за момент. И после тоа, слушајте го внатрешниот глас кој го засилува тој страв. Што се случува во вашата глава? „Ќе ги разочарам сите околу мене ако немам доволно време да ја завршам задачата навреме“ или „Ќе ја изгубам почитта ако не ја работам оваа работа“? Ова можеби не е претерување, но апсолутна вистина. Но, важно е да знаете дека без разлика дали вашата грижа е оправдана или не, тоа ве повредува. Тој внатрешен глас не носи на друго место, спречувајќи нè да се концентрираме на она што е најважно и оптимално да ја видиме ситуацијата. Замислете го овој внатрешен глас како меур од сапуница што можете лесно да го испуштите.
ВО ПРАКСА
Се разбира, невозможно е веднаш да се применат сите овие совети успешно – потребна ви е пракса. Сите овие точки треба да ги запишете – во електронска форма или на хартија (на налепници или во тетратка), но можете да користите кој било друг физички предмет како потсетник – саксија со цвеќиња или некои фигури на видно место. Ова може да биде потсетник дека треба да застанете, да застанете и внимателно да дадете приоритер и важност на вашите задачи и да преземете акција – од најважните до најмалку важните. Запомнете: Најважното прво!
Со текот на времето, оваа состојба ќе стане ваша нормална работна состојба и, најверојатно, ќе го промени целиот ваш начин на живот на подобро. Ќе станете помалку зафатени.
За авторот:
Драган Савиќ-Мастер тренер во Persolog GmbH. Помагање на сопствениците на бизниси да ги постигнат своите цели, тренер, животен и деловен стратег, филантроп, претприемач.
Доколку преземете содржина (статија или оглас) од 24HR задолжително наведете „Извор: 24HR“ на крајот на статијата со hyperlink кој ќе води од преземената содржина. Преземањето на интервјуа не е дозволено. Повеќе за условите за користење е наведено тука.
