Колумна на Надица Ставрова, ХР Директор, член на управен одбор МАЧР, Партнер Кронвел
Лидерството отсекогаш било пат исполнет со одговорност. Денес, во време на постојани кризи и брзи промени, товарот е уште поголем. Од лидерите се очекува да бидат стратеги, мотиватори, ментори и кризен штаб – сè во едно. Не е чудо што стресот е нивен „таен сопатник“.
Но прашањето е: дали стресот е нужно зло или двигател за личен и професионален раст?
Во денешното динамично деловно опкружување, лидерството е истовремено и наградувачко и предизвикувачко. Од лидерите се очекува да постигнуваат резултати, да инспирираат тимови и да се справуваат со постојани промени. Но, зад успехот често се крие преоптоварување кое, доколку не се управува правилно, може да го загрози и личното благосостојба на лидерите и организациската ефикасност.
Зошто лидерите доживуваат поголем стрес?
Стресот кај лидерите најчесто произлегува од специфичните притисоци кои ги носи одговорноста:
- Одлучување во услови на неизвесност – носење комплексни одлуки со ограничени информации.
- Постојана видливост и одговорност – лидерот е во центарот и за успесите и за неуспесите.
- Баланс на повеќе улоги – стратег, мотиватор, ментор и кризен менаџер, често во исто време.
- Управување со луѓе – справување со конфликти, ниска ангажираност или недоволни резултати.
За разлика од вработените кои можат да ескалираат проблем, лидерите најчесто го апсорбираат стресот без излезен вентил.
Ризици од неуправуван стрес
Неконтролираниот стрес има двоен ефект:
- Лично влијание: прегорување, здравствени проблеми, намалена мотивација.
- Организациско влијание: погрешно одлучување, ниска моралност и зголемена флуктуација кога вработените го чувствуваат товарот на лидерот.
Лидер без поддршка е како мотор без масло – може да работи извесно време, но ризикот од „прегорување“ е огромен.
Стратегии за издржливо лидерство
Истражувањата и праксата покажуваат дека токму лидерите кои развиваат самосвест и умешност да постават граници се тие што најдобро се справуваат со предизвиците. Уметноста не е да се избегне стресот – туку да се управува со него.
1. Самосвест и емоционална регулација
Ефикасните лидери ги следат своите нивоа на стрес, ги препознаваат раните знаци на прегорување и користат техники како mindfulness, водење дневник или вежби за дишење.
2. Приоритизација и делегирање
Изградбата на доверба и овозможувањето тимот да презема одговорности го намалува товарот и ја зголемува колективната сила.
3. Поставување граници
Одржливото лидерство бара јасни граници во однос на достапноста. Заштитата на личното време овозможува лидерите да се вратат свежи и поефикасни.
4. Поддршка од колеги и ментори
И лидерите имаат потреба од безбедни простори. Мрежите на колеги или извршниот коучинг обезбедуваат доверлива поддршка и перспектива.
5. Организациски системи за поддршка
HR има клучна улога преку програми за благосостојба, работилници за управување со стрес и тренинзи за издржливост. Културата што ги нормализира разговорите за менталното здравје ја намалува стигмата и создава поздрави работни средини.
Улогата на HR во градењето издржливи лидери
Нашата задача како HR професионалци не е само да се грижиме за благосостојбата на вработените, туку и за оние што ги водат.
Преку интегрирање на управување со стрес во лидерските програми, поттикнување на отворен дијалог и обезбедување ресурси за поддршка, HR може да изгради систем кој не само што го намалува притисокот, туку ја зголемува и лидерската енергија.
Заклучок
Стресот во лидерството е неизбежен – но прегорувањето не е.
Вистинската моќ на лидерот не е во тоа колку товар може да издржи, туку како гради систем што го дели товарот со тимот.
Издржлив лидер е инспиративен лидер – а тоа е победа и за човекот, и за организацијата.
Доколку преземете содржина (статија или оглас) од 24HR задолжително наведете „Извор: 24HR“ на крајот на статијата со hyperlink кој ќе води од преземената содржина. Преземањето на интервјуа не е дозволено. Повеќе за условите за користење е наведено тука.
